کال‌شور جاجرم؛ بلورهای زیبا، اما مرگبار

به گزارش ایرنا،در دل کویر خشک جاجرم، جایی که خورشید بی‌امان می‌تابد و نفس زمین از عطش به شماره افتاده است، رد باریکی از آب همچون زخمی سپید بر خاک نشسته و راه خود را میان ترک‌های بی‌پایان باز می‌کند.

رودخانه ای که از دور همچون نقره ای ذوب شده می درخشد و در کناره هایش بلورهای نمک چون الماس های کوچک سر برآورده اند; زیبایی ای که هر رهگذر را به شگفتی وامی دارد

اما پشت این جلوه چشم نواز حقیقتی تلخ پنهان است این بلورها نه هدیه ای شفابخش از دل زمین که حامل سمومی خاموش اند; سمومی که بی صدا در بلورهای درخشان پنهان شده و آرام آرام راهی سفره مردم می شوند

جایی که سودجویان با بیل و کیسه به جان کال شور می افتند غافل از آنکه هر دانه این نمک می تواند داستانی از بیماری رنج و مرگی خاموش برای خانواده ها رقم بزند

کال شور جاجرم با همه زیبایی های فریبنده اش سرزمین تضادهاست; جایی که مرگ در لباس سپید نمک خود را به زندگی مردم نزدیک می کند و هشدار کارشناسان بارها پژواک این حقیقت بوده است که این نمک ها نه تنها خاصیتی ندارند بلکه در دل خود کادمیوم آرسنیک و سرب پنهان کرده اند; ترکیبی مرگبار که آرام و بی صدا اندام انسان را تسخیر می کند

وقتی از فروشندگان از مزایای مصرف این نمک سوال می شود فهرست بلند بالایی از خواص آنها ارایه می کنند بدون این که از پشتوانه علمی کافی برخوردار باشند

این در حالی است که این نمک نه تنها خاصیتی ندارد بلکه به باور بسیاری از کارشناسان تهدیدی برای سلامت استان است و می تواند فرد مصرف کننده را درگیر بیماری های مزمن کند

نکته دیگری که در مورد این نمک وجود دارد آن است که این نمک تصفیه نشده است و حاوی انواع مختلفی از فلزات سنگین نظیر آرسنیک کادمیوم سرب و جیوه است که این مواد نه تنها برای بدن مفید نیست بلکه مقادیر کم آنها در اندام های مختلف بدن تجمع یافته و سبب بروز آسیب جدی به آنها می شوند

از فشارخون تا بیماری مزمن کبد
متخصص بیماری های داخلی، نسبت به مصرف گسترده نمک‌های غیراستاندارد مانند نمک دریا، نمک صورتی و به ویژه نمک جاجرم گفت: این نمک‌ها نه تنها بدون ید افزوده هستند بلکه احتمال آلودگی آنها با فلزات سنگین و ناخالصی‌های محیطی وجود دارد.
این نمک‌ نه تنها بدون ید افزوده هستند بلکه احتمال آلودگی آنها با فلزات سنگین و ناخالصی‌های محیطی وجود دارد

دکتر محمدزمان درویش افزود مصرف این نمک ها می تواند سلامت افراد را در کوتاه مدت و بلندمدت به خطر بیندازد و جایگزین کردن آن با نمک یددار استاندارد به هیچ عنوان توصیه نمی شود
وی ادامه داد: نمک‌های دریا، صورتی و نمک محلی جاجرم معمولا ید افزوده ندارند و نمی‌توانند جایگزین منبع ید مطمئن شوند به گونه ای که استفاده گسترده از این نمک‌ها خطر کمبود ید در جمعیت را افزایش می‌دهد و سلامت نسل‌های آینده را تهدید می‌کند.
دکتر درویش با بیان اینکه نمک‌های غیر پالایش‌شده ممکن است حاوی فلزات سنگین مانند سرب، کادمیم، آرسنیک و جیوه باشند، بیان کرد: قرارگیری طولانی‌مدت در معرض این فلزات باعث آسیب‌های مزمن کلیوی و کبدی، اختلالات عصبی و افزایش ریسک برخی سرطان‌ها می‌شود.

متخصص بیماری های داخلی با اشاره به عوارض کوتاه مدت مصرف این نمک خاطرنشان کرد افزایش فشار خون و احتباس مایعات تحریک دستگاه گوارش و ناراحتی های معده تشدید مشکلات قلبی در افراد مستعد و بروز علایم سردرد تورم و خستگی ناشی از مصرف زیاد سدیم از عوارض کوتاه مدت مصرف این نمک ها هستند
هشدار علوم‌پزشکی
معاون فنی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، با هشدار نسبت به مصرف نمک‌های غیر استاندارد به‌ ویژه نمک جاجرم، اعلام کرد: نمک‌هایی که به صورت سنتی و غیرمجاز برداشت می‌شوند، فرآیند تصفیه را نپیموده اند و می‌توانند حاوی شن، ماسه، خاک و فلزات سنگین نظیر سرب، آرسنیک و کادمیوم باشند.

دکتر مریم پورآدینه افزود این عناصر در بدن انباشته و دفن نمی شوند و در نهایت زمینه ساز بسیاری از بیماری ها به ویژه سرطان خواهند بود

وی با بیان اینکه نمک از چاشنی های پرمصرف در سفره روزانه شهروندان است افزود نمک در روندهای حیاتی بدن از جمله سوخت و ساز (متابولیسم) و انتقال پیام های عصبی نقش دارد اما مصرف بیش از حد مجاز آن یعنی بیش از سه تا پنج گرم در روز (معادل یک قاشق مرباخوری) برای سلامت مضر است
مناسب‌ترین نوع نمک برای مصرف روزانه، نمک تصفیه‌شده یددار است

پورآدینه ادامه داد مناسب ترین نوع نمک برای مصرف روزانه نمک تصفیه شده یددار است ید یکی از عناصر حیاتی برای سلامت بدن است و کمبود آن می تواند منجر به بیماری های تیرویید به ویژه کم کاری تیروئید شود

وی خاطرنشان کرد شهروندان باید برای حفظ سلامت خود و خانواده تنها از نمک های تصفیه شده و دارای مجوزهای بهداشتی استفاده کنند تا هم از آسیب ها و فلزات سنگین در امان باشند و هم از املاح مفید به ویژه ید بهره مند شوند

رودخانه «کال شور» از معدود رودهای دائمی خراسان شمالی با فاصله ی کیلومتری استان سمنان و از روستای «بردبلند» شهرستان جاجرم سرچشمه می گیرد که گذر این آب از دل کویر و همنشینی آن با اشعه خورشید باعث تشکیل بلورهای نمک شده است

شهرستان جاجرم در جنوب غربی استان خراسان شمالی دارای سه شهر جاجرم سنخواست و شوقان سه بخش پنج دهستان و آبادی است

مدیر سایت

با عرض درود تیم نوای بامداد همواره سعی داشته بر روی پوشش خبری خراسان بزرگ و شمال کشور ایران با محوریت اقتصادی اخرین اخبار ها را پوشش دهد