نوای بامداد — به نقل از مشرق نیوز و یورونیوز
دولت هلند در اقدامی کم سابقه و استثنایی با استناد به قانون اضطراری «دسترسی به کالاها» کنترل شرکت تراشه «نِکسپریا» را که تحت مالکیت یک گروه چینی است در دست گرفت این تصمیم که به منظور حفاظت از امنیت اقتصادی هلند و اتحادیه اروپا اتخاذ شده نگرانی های جدی درباره مدیریت و کنترل فناوری های حساس این شرکت را در نظر دارد
شرکت نِکسپریا که دفتر مرکزی آن در شهر نیمیخن هلند قرار دارد یکی از تأمین کنندگان کلیدی تراشه های مدیریت توان و تراشه های سیگنال است که در صنایع خودرو و محصولات الکترونیکی مصرفی کاربرد وسیعی دارند مالکیت این شرکت تحت کنترل گروه چینی وینگ تک قرار دارد که از طریق زیرمجموعه ای به نام یوچِنگ هولدیِنگ اداره می شود
وزارت امور اقتصادی هلند با اعلام این تصمیم تاکید کرد که هدف از تصاحب کنترل شرکت جلوگیری از وضعیتی است که در آن محصولات نهایی یا نیمه نهایی تولیدشده توسط نِکسپریا در شرایط بحرانی در دسترس نباشند و به این ترتیب تامین و تداوم عرضه تراشه های حیاتی به بازار اروپا تضمین شود این اقدام همچنین به منظور حفاظت از دانش فنی و ظرفیت های تولیدی حساس در خاک اروپا صورت گرفته است
مقام های دولتی هلند این تصمیم را بسیار استثنایی توصیف کرده و تاکید دارند که دلیل آن کاستی های جدی در نحوه اداره شرکت بوده است در بیانیه رسمی دولت آمده است که نگرانی های حاد درباره نحوه مدیریت و خطر از دست رفتن فناوری های حیاتی این اقدام را ضروری ساخته است البته جزئیات اتهامات منتشر نشده اما واضح است که این تصمیم تلاشی است برای جلوگیری از خطرات احتمالی علیه امنیت اقتصادی کشور و اروپا
بازارهای مالی به سرعت به این خبر واکنش نشان دادند و ارزش سهام گروه وینگ تک در بورس شانگهای پس از اعلام این تصمیم حدود ۱۰ درصد کاهش یافت که نشان دهنده نگرانی سرمایه گذاران درباره آینده شرکت و وضعیت مالکیت آن است
بر اساس گزارش ها اختیارات مدیریتی مالک چینی به طور موقت محدود شده و دولت هلند تصمیم های مدیریتی این شرکت را متوقف یا لغو کرده اما تولید روزمره در شرکت نِکسپریا همچنان ادامه دارد مالک شرکت نیز اعلام کرده است که قصد دارد از طریق مسیرهای قانونی نسبت به این اقدام اعتراض کند هرچند که فعلاً از منافع اقتصادی سهام خود برخوردار است
اقدام دولت هلند در تصاحب کنترل نِکسپریا نشانه ای از پیچیدگی های روزافزون در رقابت های فناوری جهانی است به ویژه در حوزه تراشه ها که از اهمیت حیاتی برای صنایع مختلف برخوردارند این اتفاق همچنین بازتاب دهنده حساسیت دولت های اروپایی نسبت به حفظ کنترل بر فناوری های کلیدی و جلوگیری از تسلط بیگانگان بر بخش های راهبردی اقتصاد خود است
پیشینه و اهمیت شرکت نِکسپریا
شرکت نِکسپریا در بازار جهانی تراشهها نقش مهمی دارد و تولیدات آن در صنایع خودرو، الکترونیک مصرفی و سیستمهای مدیریت توان کاربرد فراوان دارد. در سالهای اخیر، با رشد تقاضا برای تراشههای پیشرفته، توجه ویژهای به این شرکت معطوف شده بود. مالکیت چینی این شرکت در کنار حساسیت کشورهای اروپایی نسبت به نفوذ بیگانه در بخش فناوری، شرایط پیچیدهای را ایجاد کرده بود.
نِکسپریا بخشی از زنجیره تأمین جهانی تراشه است که در آن شرکت ها و کشورهای مختلف به دنبال کسب سهم بازار و حفظ امنیت عرضه فناوری هستند تحولات اخیر نشان می دهد که دولت ها در مواردی به اعمال کنترل های ویژه روی شرکت های کلیدی و حتی مداخلات مدیریتی دست می زنند تا امنیت و منافع ملی و اقتصادی خود را تضمین کنند
پیامدهای اقتصادی و سیاسی
این تصمیم دولت هلند میتواند تبعات گستردهای در روابط اقتصادی و سیاسی بین اروپا و چین داشته باشد. از یک سو، اروپا تلاش دارد که از تسلط شرکتهای خارجی بر فناوریهای حیاتی جلوگیری کند و از سوی دیگر، چین به دنبال گسترش نفوذ و کنترل خود بر شرکتهای پیشرو در این صنعت است.
کاهش چشمگیر ارزش سهام وینگ تک در بورس شانگهای نگرانی بازارها درباره آینده مالکیت و اداره شرکت نِکسپریا را نشان می دهد و می تواند منجر به تنش های بیشتر در روابط تجاری و فناوری شود همچنین این اقدام هلند ممکن است الگویی برای سایر کشورهای اروپایی در مواجهه با مالکیت خارجی شرکت های راهبردی باشد
اقدامات اروپا برای حفظ امنیت فناوری
دولت هلند تنها یکی از چندین کشور اروپایی است که در سالهای اخیر قوانین و مقررات سختگیرانهتری برای کنترل مالکیت خارجی بر شرکتهای فناوری حیاتی وضع کردهاند. این سیاستها بخشی از تلاشهای گستردهتر اتحادیه اروپا برای تقویت استقلال فناوری و کاهش وابستگی به بازیگران خارجی، به ویژه در حوزههایی مانند تراشه، هوش مصنوعی و ارتباطات مخابراتی است.
به گفته مقام های اروپایی حفاظت از دانش فنی و ظرفیت تولید در داخل اتحادیه از اهمیت حیاتی برخوردار است تا از بروز بحران های احتمالی و قطع دسترسی به فناوری های کلیدی در شرایط تنش های ژئوپلیتیک جلوگیری شود
جمعبندی
تصاحب شرکت تراشه چینی نِکسپریا توسط دولت هلند، رویدادی کمسابقه و مهم در عرصه رقابتهای فناوری جهانی است که نشاندهنده توجه ویژه دولتها به امنیت اقتصادی و فناوری در شرایط پیچیده و پرتنش جهانی است. این اقدام، چالشها و فرصتهایی را در روابط اقتصادی و فناوری میان اروپا و چین به وجود آورده و نشان میدهد که بازیگران جهانی در حوزه تراشهها و فناوریهای کلیدی، نه تنها به سطح اقتصادی بلکه به لایههای امنیتی و سیاسی نیز وارد شدهاند.
با توجه به اهمیت روزافزون تراشه ها در صنایع مختلف و تأثیر مستقیم آن بر اقتصاد و امنیت ملی کشورها می توان انتظار داشت که چنین تصمیماتی در آینده نیز تکرار شود و سیاست های کنترل مالکیت خارجی و حفاظت از فناوری در اروپا و سایر مناطق جهان شدت بیشتری پیدا کند
