مدیران موفق عرصه تولید خراسان با نوآوری، کیفیت و توسعه صادرات، نام خود را در فهرست برترینهای صنعتی کشور ثبت کردند.
شمال شرق- روز صنعت امسال برای خراسان رضوی رنگ و بوی متفاوتی داشت؛ جایی که چهار تولیدکننده توانمند این استان توانستند در سطح ملی بهعنوان برگزیدگان شاخص معرفی شوند. این انتخاب نهتنها نشانهای از ظرفیتهای بالای صنعتی و تولیدی خراسان است، بلکه گواهی روشن بر نقشآفرینی فعالان اقتصادی این خطه در توسعه پایدار کشور به شمار میرود. در شرایطی که تولید ملی با چالشهای گوناگونی همچون نوسانات اقتصادی، محدودیتهای ارزی و فشارهای تحریمی روبهرو است، درخشش این واحدهای صنعتی خراسانی، نویدبخش استمرار مسیر تولید و نمادی از «امید» در سپهر اقتصاد ایران است.
این موفقیتها همچنین یادآور آن است که خراسان رضوی، فراتر از جایگاه سنتی خود در حوزه کشاورزی و خدمات، امروز به یکی از قطبهای اثرگذار صنعتی کشور تبدیل شده و مدیران و کارآفرینان آن توانستهاند در میدان رقابت ملی بدرخشند.
«آرزو سادات هاشمی امین»، مدیرعامل شرکت موکت نگین مشهد ، در گفتوگویی اختصاصی از مسیر موفقیت، چالشها و چشمانداز آینده واحد تولیدی خود سخن گفت. هاشمی امین تأکید دارد که دستاورد امروز حاصل سالها تلاش جمعی، پایبندی به کیفیت و اعتماد به نیروی انسانی جوان و متخصص است. به گفته او، نگاه بلندمدت به تحقیق، نوآوری و سرمایهگذاری نقشی کلیدی در رسیدن به این افتخار ملی داشته است.
برگزیده نمونه ملی صنعت، مسیر رشد مجموعه خود را چنین خلاصه میکند: «از باور به توان داخلی آغاز کردیم و با اتکا به دانش و پشتکار، به افتخاری ملی رسیدیم.»
هاشمی امین درباره چالشها نیز صریح است: مهمترین موانع صنعت موکت در خراسان، سیاستهای متغیر ارزی، مشکلات تخصیص ارز، ناپایداری در تأمین انرژی و مواد اولیه و همچنین بروکراسی پیچیده است؛ مسائلی که سرعت توسعه را بهطور جدی کاهش دادهاند. به گفته او، ناترازی انرژی و محدودیتهای صادراتی فشار زیادی بر تولید وارد کرده، اما با مدیریت بهینه منابع، تنوعبخشی به بازارها و بهرهگیری از ظرفیتهای فناورانه تلاش شده اثر این بحرانها به حداقل برسد، هرچند همچنان آسیبهای سنگینی به صنعت وارد شده است.
هاشمی امین از دولت و مسئولان انتظار دارد بیش از هر چیز ثبات و پیشبینیپذیری در سیاستها ایجاد کنند. برگزیده نمونه ملی صنعت معتقد است تسهیل فرآیندهای تخصیص ارز و تأمین انرژی، حمایت واقعی از صادرات و تقویت زیرساختهای صنعتی میتواند مسیر توسعه پایدار را هموار سازد. او همچنین بر این نکته تأکید دارد که مداخلات غیرضروری و رقابت نابرابر شبهدولتیها یکی از عوامل بازدارنده رشد واقعی بخش خصوصی است و اگر این مداخلات کاهش یابد، ظرفیت ایجاد ارزش افزوده و اشتغال در بخش خصوصی به مراتب افزایش خواهد یافت.
با توجه به موقعیت ویژه خراسان در همسایگی کشورهای آسیای میانه و افغانستان، هاشمی امین برنامههای جدی برای توسعه صادرات در دستور کار دارد. تنوع محصولات، ارتقای کیفیت و حضور در نمایشگاههای بینالمللی بخشی از این برنامههاست؛ هرچند او تصریح میکند سیاستهای نادرست دولت، مانند الزام رفع تعهدات ارزی، مانعی جدی بر سر راه صادرات واحدهای تولیدی است. همچنین نبود زیرساختهای مرزی مناسب، از جمله بازارچههای فعال و خطوط حملونقل کارآمد، هزینه و زمان صادرات را افزایش داده و رقابتپذیری را دشوار کرده است.
برگزیده نمونه ملی صنعت تأکید دارد که نوآوری و استفاده از ظرفیت نیروی جوان از ارکان اصلی موفقیت مجموعه بوده است. تشکیل کمیته جوانان، بهرهگیری از ایدههای نو و فناوریهای جدید و بهکارگیری فرزندان کارکنان بهعنوان آیندهسازان شرکت، بخشی از اقدامات صورتگرفته در این زمینه است. هاشمی امین همچنین بر اهمیت جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص اشاره میکند و میگوید ایجاد محیط کاری پویا و انگیزشی، ارائه برنامههای آموزشی و مهارتی، پرداخت مشوقهای مالی و رفاهی و فراهمکردن فرصتهای ارتقا و مشارکت در تصمیمگیری، از جمله اقداماتی است که به وفاداری کارکنان و ارتقای کیفیت تولید منجر شده است.
در بعد مسئولیت اجتماعی نیز این واحد صنعتی خود را متعهد به جامعه محلی دانسته و در حوزههایی همچون اشتغالزایی، حمایت از برنامههای اجتماعی و خیرخواهانه، توجه به توانیابان، حمایت از فعالیتهای فرهنگی،هنری و ورزشی و همچنین مسائل زیستمحیطی نقش فعالی ایفا کرده است.
چشمانداز پنجساله هاشمی امین، تبدیلشدن به یکی از برندهای معتبر منطقهای در صنعت موکت و ارتقای سهم صادراتی است. او باور دارد صنعت خراسان ظرفیت آن را دارد که جایگاهی درخور در اقتصاد ملی و حتی منطقهای پیدا کند و مجموعه تحت مدیریتش در این مسیر گامهای محکمی برخواهد داشت.
«محمد حسین زین العابدین زاده»، مدیرعامل شرکت فرش پرشین مشهد و دیگر برگزیده ملی صنعت، موفقیت واحد تولیدی خود را حاصل تلاش جمعی، همدلی تیمی و پایبندی به اصول حرفهای میداند. او تاکید دارد که این افتخار ملی نتیجه ارتقای کیفیت تولیدات، بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا، نوآوری مستمر و توسعه بازارهای صادراتی بوده است. وی عوامل موفقیت شرکت را در سه محور منابع انسانی توانمند، تمرکز بر کیفیت و استانداردهای جهانی و رهبری و مدیریت آیندهنگر خلاصه میکند.
مدیرعامل فرش پرشین مسیر رشد شرکت را چنین توصیف میکند: «مسیر رشد ما، ترکیبی از تلاش جمعی، نوآوری مستمر و ایمان به این باور بود که با تکیه بر کیفیت و همت جوانان ایرانی میتوان در سطح جهانی رقابت کرد.»
از نظر او، بزرگترین چالش صنعت فرش ماشینی در خراسان، تأمین پایدار انرژی است. نوسانات قیمت و محدودیت در برق و گاز، علاوه بر افزایش هزینههای تولید، استمرار فعالیت واحدها را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. سیاستهای ارزی متغیر، دشواری در تأمین مواد اولیه باکیفیت و بروکراسیهای زمانبر نیز فشار مضاعفی به تولیدکنندگان وارد میکند. با این حال، او معتقد است که اصلاح سیاستهای حمایتی، سرمایهگذاری در زیرساختهای انرژی و سادهسازی فرآیندهای اداری میتواند مسیر توسعه صنعت فرش را هموار سازد.
در مواجهه با بحرانهای خاموش، مانند ناترازی انرژی و محدودیتهای صادراتی، این واحد با برنامههای بهینهسازی مصرف، سرمایهگذاری در ماشینآلات کممصرف و مدیریت هوشمند خطوط تولید تلاش کرده اثر این بحرانها را کاهش دهد، هرچند آسیبها همچنان جدی بودهاند.
او انتظار دارد دولت و مسئولان استانی با نگاهی راهبردی، مسیر توسعه پایدار صنعت فرش ماشینی را هموار سازند. محورهای اصلی خواستههای وی شامل تأمین پایدار انرژی، ثبات در سیاستهای ارزی و تجاری، حمایت از صادرات و سرمایهگذاری در زیرساختها و آموزش نیروی انسانی است. «محمد حسین زین العابدین زاده» معتقد است که شفافسازی فرآیندها و اعتماد به بخش خصوصی میتواند توان و ظرفیت کارآفرینان ایرانی را بهطور قابلتوجهی شکوفا کند.
با توجه به موقعیت استراتژیک خراسان در همسایگی کشورهای آسیای میانه و افغانستان، وی برنامههای مشخصی برای توسعه صادرات تدوین کرده است. این برنامهها شامل تنوعبخشی به محصولات، تقویت شبکههای توزیع و نمایندگی، حضور مستمر در نمایشگاههای بینالمللی و ایجاد برندینگ قوی ایرانی است. توسعه همکاریهای تجاری و سرمایهگذاری مشترک با شرکای خارجی نیز بخشی از استراتژی افزایش سهم صادراتی است، هرچند سیاستهای نادرست دولت مانعی برای تحقق این اهداف محسوب میشود.
نبود زیرساختهای مرزی مناسب، مانند بازارچهها و خطوط ریلی کارآمد، یکی دیگر از محدودیتهای جدی توسعه صادرات فرش ماشینی است. «محمد حسین زین العابدین زاده» تاکید میکند که با استفاده از مسیرهای جایگزین و شبکههای لجستیکی داخلی، تلاش شده این محدودیتها جبران شود، اما سرمایهگذاری در زیرساختهای مرزی و حملونقل ریلی میتواند مسیر صادرات را هموارتر کرده و جایگاه خراسان را در بازارهای بینالمللی تقویت کند.
نوآوری، فناوری و ظرفیت جوانان ستون اصلی توسعه و رقابتپذیری واحد تولیدی است. ایجاد کمیته جوانان و استفاده از فرزندان کارکنان بهعنوان آیندهسازان مجموعه، در اولویت قرار دارد. جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص با ایجاد محیط کاری پویا، برنامههای آموزشی و مهارتی، مشوقهای مالی و رفاهی و فرصتهای ارتقا و مشارکت در تصمیمگیری، وفاداری کارکنان به اهداف شرکت را تقویت کرده و بر کیفیت تولید و رشد صادرات تأثیرگذار بوده است.
این واحد صنعتی توسعه محلی و مسئولیت اجتماعی را بخشی جداییناپذیر از فعالیتهای خود میداند. با ایجاد اشتغال مستقیم برای بیش از ۱۷۰ نفر، حمایت از کسبوکارهای مرتبط، آموزش مهارت، همکاری با دانشگاهها و مراکز فنی حرفهای، مشارکت در طرحهای فرهنگی و محیطزیستی و توجه به توانیابان، شرکت سهم خود را در توسعه اقتصادی خراسان ایفا کرده است.
چشمانداز پنج سال آینده این برگزیده نمونه ملی صنعت تثبیت جایگاه شرکت در بازارهای داخلی و بینالمللی و ارتقای کیفیت و نوآوری محصولات است، بهگونهای که سهم صادراتی افزایش یابد و نام فرش ایرانی در بازارهای جهانی تقویت شود. او معتقد است که با بهرهگیری از ظرفیتهای مرزی، توسعه زیرساختها و حمایت از نوآوری و نیروی جوان، خراسان میتواند نقش کلیدی در اشتغال، ارزآوری و تقویت صادرات غیرنفتی ایفا کند و بهعنوان دروازه اقتصادی شرق کشور شناخته شود.
«حبیب قهرمان»، مدیرعامل گروه صنعتی مشهد دوام یکی دیگر از برگزید گان ملی صنعت است که توانسته است با تمرکز بر تولید محصولات باکیفیت، از کولر آبی و بخاری گازی گرفته تا یخچالهای خانگی، جایگاهی ممتاز در بازار داخلی و منطقهای برای شرکت خود ایجاد کند. به گفته «حبیب قهرمان»، موفقیت این واحد صنعتی نتیجه تلاش جمعی، سرمایهگذاری در نوآوری و احترام به مشتری بوده است؛ مسیری که وی آن را چنین خلاصه میکند: «سرمایه تولیدکننده مشتری است؛ باید با محصول با کیفیت و خدمات پس از فروش به مشتری احترام گذاشت.»
برگزیده ملی صنعت در توضیح عوامل موفقیت شرکت خود میگوید: «تمرکز بر کیفیت محصولات، نوآوری مستمر و سرمایه انسانی توانمند، ستون اصلی رشد ما بوده است.» وی تأکید دارد که جذب نیروهای جوان و دانشگاهی، همراه با برگزاری دورههای آموزشی تخصصی، محیطی پویا و انگیزشی برای توسعه شرکت ایجاد کرده و باعث شده است تا ایدههای نو و فناوریهای جدید در مسیر تولید به کار گرفته شود.
با وجود دستاوردهای چشمگیر، «حبیب قهرمان» به موانع پیش روی تولید در خراسان نیز اشاره میکند. او میگوید: «افزایش نرخ ارز برای واردات، قطعی برق بدون هماهنگی و روند طولانی و زمانبر در سامانههای تجارت و گارانتی، از جمله چالشهای جدی ماست.» با این حال، برگزیده ملی صنعت بیان میکند که با مدیریت هوشمند منابع و برنامهریزی دقیق، اثر این محدودیتها بر تولید به حداقل رسیده است.
در حوزه صادرات، گروه صنعتی مشهد دوام توانسته است محصولات خود را به کشورهای عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان و تاجیکستان صادر کند. «حبیب قهرمان» در این باره میگوید: «با استفاده از ظرفیتهای مرزی و توسعه شبکه توزیع، توانستهایم سهم صادراتی خود را افزایش دهیم و برند گروه صنعتی مشهد دوام را در بازارهای خارجی مطرح کنیم.» وی ادامه داد: تکمیل زیرساختهای مرزی میتواند مسیر صادراتی را هموارتر کرده و جایگاه استان را در بازارهای بینالمللی تقویت کند.
برگزیده ملی صنعت درباره آینده شرکت نیز چشمانداز پنج ساله خود را اینگونه ترسیم میکند: «هدف ما ارتقای کیفیت محصولات، رقابت در بازارهای جهانی و افزایش اشتغالزایی تا پنج برابر وضعیت فعلی است.» «حبیب قهرمان» معتقد است با سرمایهگذاری در فناوری، توسعه منابع انسانی و تمرکز بر بازارهای صادراتی، گروه صنعتی مشهد دوام میتواند الگویی موفق برای سایر تولیدکنندگان در خراسان و کشور باشد.
این واحد صنعتی همچنین در حوزه مسئولیت اجتماعی و توسعه محلی فعال است. این پیشکسوت صنعت خراسان میگوید: «ما همواره خود را متعهد به جامعه محلی میدانیم و با ایجاد فرصتهای شغلی جدید، حمایت از مراکز آموزشی و اجرای برنامههای فرهنگی و محیطزیستی، سهم خود را در رشد پایدار اقتصادی استان تثبیت کردهایم.» برگزیده ملی صنعت معتقد است که موفقیت پایدار تنها زمانی حاصل میشود که شرکت نه تنها به تولید و سودآوری فکر کند، بلکه نقش خود را در توسعه جامعه و ارتقای کیفیت زندگی مردم نیز ایفا کند.
«حسین محمودی»، مدیرعامل شرکت تولیدی سامد و برگزیده ملی صنعت نیز توانسته است با تولید محصولات نوآورانه و متنوع، از جمله فرمالین، رزینهای اوره و ملامین، و انواع چسبهای صنعتی پایه آبی و حلالی، جایگاه برجستهای در صنعت کشور برای واحد خود ایجاد کند. به گفته «حسین محمودی»، موفقیت این شرکت در انتخاب بهعنوان واحد نمونه سال ۱۴۰۴ ناشی از تمرکز ویژه بر تحقیق و توسعه، پژوهش محصولات جدید، افزایش تولید و صادرات، و همچنین توجه به نیازهای واقعی مشتریان بوده است.
برگزیده ملی صنعت در توضیح مسیر رشد شرکت میگوید: این مجموعه با بهرهگیری از نیروهای متخصص داخلی و شناخت دقیق نیازهای بازار، در مدت نزدیک نیم قرن فعالیت مسیر رشد مطلوبی را طی کرده است.
با وجود دستاوردهای چشمگیر، «حسین محمودی» به موانع پیش روی تولید در خراسان نیز اشاره میکند: «همانند دیگر واحدهای فعال، ناترازی در تامین انرژی و چالشهای مربوط به رفع تعهدات ارزی، از جمله مشکلات اصلی ماست.» برگزیده ملی صنعت توضیح میدهد که شرکت با برنامهریزی دقیق در تولید و فروش داخلی و صادرات، خرید تجهیزات اضطراری و راهاندازی نیروگاه خورشیدی در دو فاز، توانسته اثر محدودیتهای انرژی را به حداقل برساند و برنامه توسعه فازهای بعدی نیز در دست اجراست.
در حوزه صادرات، «حسین محمودی» میگوید: «محصولات شرکت تولیدی و صنعتی سامد به بیش از ۲۰ کشور دنیا صادر میشود و تاکنون بیش از ۲۰ دوره واحد نمونه صادراتی استانی و کشوری را کسب کردهایم. با بهبود زیرساختها و تامین انرژی، امکان افزایش صادرات به بیش از ۳۰ کشور نیز وجود دارد.» برگزیده ملی صنعت معتقد است که توسعه زیرساختهای مرزی، از جمله بازارچهها و خطوط ریلی، میتواند روند صادرات را سریعتر و اقتصادیتر کند.
توجه به تحقیق و توسعه، پژوهش و نوآوری، و نیروی جوان از دیگر مؤلفههای موفقیت شرکت است. «حسین محمودی» بیان میکند: «شرکت سامد با داشتن مرکز تحقیقات مجهز شیمی سامد پایا مشهد، به تولید محصولات جدید با مواد اولیه بومی سازیشده میپردازد و کنترل کیفیت و تعیین ماهیت چسبها و رزینها را با استانداردهای ملی انجام میدهد.» این برگزیده ملی صنعت تأکید دارد که تحقیق و توسعه و پژوهش مستمر، ستون اصلی رقابتپذیری و رشد پایدار واحد تولیدی است.
جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص نیز در شرکت سامد با جدیت دنبال میشود. «حسین محمودی» میگوید: «نیروی انسانی متخصص مهمترین سرمایه هر شرکت است. ما با اجرای طرح طبقهبندی مشاغل، تامین غذای پرسنل، بیمه تکمیلی، و ارائه خدمات رفاهی متنوع، از جمله وام، بنکارت و سرویسهای حمل و نقل، محیطی انگیزشی برای کارکنان ایجاد کردهایم.» برگزیده ملی صنعت معتقد است این اقدامات نه تنها به حفظ نیروهای متخصص کمک میکند، بلکه به ارتقای کیفیت تولید و توسعه صادرات نیز منجر شده است.
چشمانداز پنج سال آینده شرکت تولیدی و صنعتی سامد، به گفته «حسین محمودی»، بومیسازی حداقل ۸۰ درصد چسبها و رزینهای وارداتی و افزایش تولید داخلی فرمالین از ۷۰ درصد به بیش از ۹۰ درصد است تا نیاز تمامی صنایع مرتبط در کشور و استان تامین شود. برگزیده ملی صنعت معتقد است که توجه ویژه به زیرساختهای استان و حمایت از صنایع پایه، همراه با ادامه تلاشهای تحقیق و توسعه و پژوهش، باعث رشد چشمگیر جایگاه اقتصادی خراسان در کشور خواهد شد.
درخشش چهار برگزیده ملی نشاندهنده توانمندیهای صنعتی و مدیریتی خراسان رضوی است و گواهی بر ظرفیت استان در تبدیل چالشها به فرصت و خلق ارزش افزوده در سطح ملی و منطقهای. موفقیت این واحدها نشان میدهد که با ترکیب نوآوری، تحقیق و توسعه، سرمایه انسانی متخصص و مدیریت آیندهنگر، میتوان در شرایط اقتصادی پیچیده مسیر رشد و توسعه پایدار را هموار کرد.
فعالان صنعتی خراسان با بهرهگیری از ظرفیتهای مرزی، توسعه صادرات و ایجاد شبکههای توزیع کارآمد، جایگاه خود را در بازارهای داخلی و خارجی تثبیت کردهاند و نشان میدهند که حتی صنایع سنتی هم میتوانند با خلاقیت و برنامهریزی، راهی برای رقابت جهانی پیدا کنند. داستان این چهار برگزیده ملی، الگویی ارزشمند برای دیگر استانها و فعالان اقتصادی کشور است تا با اعتماد به توان داخلی، رشد پایدار و ماندگار را تجربه کنند.
